Volgens stichting platform Stop invasieve exoten heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) het onderzoek naar het nest van de Aziatische hoornaars in Zeeland te snel beëindigd. Ook stelt het platform dat het een onjuist besluit was om alleen verrekijkers en een telescoop te gebruiken. Als ook vallen, infrarood-camera’s en drones waren ingezet, was het nest mogelijk wél gevonden. Door deze gang van zaken is de kans groot dat de Aziatische hoornaar volgend jaar op tal van plekken in Nederland zal opduiken, waardoor de kosten van opsporing en bestrijding vele keren hoger zullen zijn.
Op 17 september werd in het Zeeuwse plaatsje Dreischor voor het eerst in Nederland een Aziatische hoornaar aangetroffen. Dit is een zeer beruchte invasieve exoot, die een bedreiging vormt voor honingbijen en andere insecten en daarmee zowel economische als ecologische schade veroorzaakt. Om die reden staat het insect op een lijst met 49 invasieve exoten die in de hele Europese Unie aangepakt moeten worden.
Al een dag na de vondst kondigde de NVWA aan dat zij EIS (kenniscentrum op het gebied van insecten) de opdracht had gegeven om het nest op te sporen, teneinde de populatie geheel uit te roeien. Aziatische hoornaars maken hun nest meestal hoog in een boom. Medewerkers van EIS werden gewapend met verrekijkers en een telescoop op pad gestuurd en zagen diverse Aziatische hoornaars met prooi wegvliegen. Het lukte ze echter niet om zo het nest te vinden.
Uit een bericht van Omroep Zeeland blijkt dat de zoektocht op 27 september is gestaakt. “Nu is namelijk de periode van de bruidsvlucht, de tijd waarin koninginnen uitvliegen en een ander nest zoeken, en volgende week zit die periode erop. Dan is het vinden van een nest dat nog in gebruik is, vrijwel uitgesloten,” wordt in het artikel gesteld.
“Deskundigen vragen zich af hoe de NVWA heeft vastgesteld dat in Dreischor de bruidsvlucht al gestart was,” aldus Wilfred Reinhold, voorzitter van het platform.
Het besluit van de NVWA om de zoektocht nu al te stoppen is ook om een andere reden opmerkelijk. Juist op 27 september werd een Aziatische hoornaar gevonden in de Vlaamse plaats Wevelgem en twee dagen later meldde een medewerker van het Vlaamse natuurinstituut INBO op Twitter: “de zoektocht kan beginnen”.
Reinhold: “Bij de speurtocht is bovendien verzuimd om diverse opsporingsmethoden in te zetten. Bij de recente ontdekking van Aziatische hoornaars in Devon (Verenigd Koninkrijk) zijn bijvoorbeeld infrarood-camera’s en vallen gebruikt. Door het strategisch plaatsen van vallen kan het gebied waar het nest aanwezig is, aanzienlijk worden ingeperkt, zo is ook in Majorca en Frankrijk gebleken. Op het Engelse eiland Jersey wordt een drone gebruikt om – vliegend over de bomen – een aanval van Aziatische hoornaars uit te lokken, en zo het nest te vinden.”
“Al met al lijkt het erop dat de NVWA te snel de stekker uit het onderzoek heeft getrokken, en zijn er tijdens het onderzoek onvoldoende opsporingsmethoden ingezet om het nest zo snel mogelijk te vinden.”
Gevolg is dat de koninginnen (tot wel 200 stuks) nu de kans krijgen om uit te vliegen, en op tientallen kilometers afstand te overwinteren en nieuwe nesten te vormen. Het is dus zeer waarschijnlijk dat de Aziatische hoornaar volgend jaar op tal van plaatsen in Nederland zal opduiken, en dat er heel veel geld gespendeerd moet worden aan het opsporen en bestrijden van dit schadelijke insect.
Bericht van Omroep Zeeland waarin gemeld wordt dat onderzoek naar nest Aziatische hoornaar bij Dreischor is gestaakt: http://www.omroepzeeland.nl/nieuws/101087/Jacht-op-Aziatische-hoornaar-geopend-en-weer-gesloten
Tweet d.d. 29 september van Tim Adriaens (INBO) met aankondiging onderzoek naar nest Aziatische hoornaar in Wevelgem: https://twitter.com/AdriaensTim/status/913699135823450112
Artikel over gebruik van infrarood-camera’s en vallen bij de opsporing van nesten Aziatische hoornaars in Devon (VK) http://www.independent.co.uk/news/uk/home-news/asian-killer-hornets-devon-bee-populations-british-national-unit-woolacombe-devon-a7968396.html
Artikel over gebruik van een drone bij opsporing nest Aziatische hoornaars in Jersey (VK) http://www.bbc.com/news/world-europe-jersey-41141330
Naschrift: Enige tijd na het uitbrengen van het persbericht werd bekend dat op diezelfde ochtend in opdracht van de NVWA een drone was ingezet, en dat het nest daarmee was gevonden. Later is gebleken dat de NVWA de media opzettelijk onjuist had geïnformeerd, om te voorkomen dat de media en het publiek in de weg zouden lopen bij het inzetten van de drone waarmee het nest uiteindelijk opgespoord werd.
